مستندسازی برنامه های پیش نیازی | استاندارد 13963 | شرکت ثریا
قسمت هفتم
قسمت اول را اینجا مطالعه کنید.
قسمت دوم را اینجا مطالعه کنید.
قسمت سوم را اینجا مطالعه کنید.
قسمت چهار را اینجا مطالعه کنید.
قسمت پنجم را اینجا مطالعه کنید
.
فصل ششم: الزامات مربوط به پاکیزه سازی،نگهداری و تعمیرات تجهیزات
تجهیزات در تماس با مواد غذایی باید به نحوی طراحی و ساخته شده باشند که پاکیزه سازی، ضدعفونی و تعمیرات و نگهداری را تسهیل کند.
سطوح در تماس با مواد غذایی نباید بر محصول مورد نظر یا سیستم پاکیزه سازی تاثیر بگذارد یا تحت تاثیر آنها قرار گیرد.
تجهیزات در تماس با مواد غذایی باید از مواد با دوامی ساخته شده باشند که در برابر پاکیزه سازی های پی در پی مقاوم باشند.
1-6 طراحی بهداشتی:
تجهیزات باید قادر به تحقق اصول طراحی بهداشتی ایجاد شده شامل موارد ذیل باشد:
الف- سطوح صاف،قابل دسترس، قابل پاکیزه سازی، خود زهکشی در مناطق فراوری مرطوب
یادداشت مولف: منظور از قابلیت خود زهکشی در تجهیزات، این است که در صورت تجمع رطوبت در تجهیز امکان خروج مایعات جمع شده بدون نیاز به کمک نیروی انسانی برای باز و بسته کردن بخش های از تجیز امکان پذیر باشد.
ب- استفاده از موادی که با محصول مورد نظر یا عوامل پاکیزه کننده یا شوینده سازگار باشند.
پ- چارچوب ها از طریق سوراخ ها یا پیچ و مهره قابل نفوذ نباشند.
ت- لوله ها و کانال ها باید قابل پاکیزه سازی، شستشو و فاقد انتهای بسته باشند.
ث- تجهیزات باید طوری طراحی شده باشند تا تماس بین دست های کارگر و محصول را به حداقل برساند.
6-2 سطوح در تماس یا محصول:
سطوح در تماس با محصول باید از موادی ساخته شده باشد که برای مصرف مواد غذایی طراحی شده اند. این سطوح باید غیر قابل نفوذ و عاری از زنگ زدگی یا خوردگی باشند.
6-3 تجهیزات کنترل و پایش دما:
تجهیزات استفاده شده برای فرایندهای حرارتی،باید بتوانند تغییرات دما و شرایط نگهداری مرتبط با مشخصات محصول را برآورده سازند.تجهیزات برای پایش و کنترل دما باید فراهم شوند.
6-4 پاکیزه سازی ظروف و تجهیزات:
برنامه های پاکیزه سازی خشک و مرطوب باید مستندباشند تا اطمینان حاصل شود که در کل کارخانه، ظروف و تجهیزات مطابق توالی های زمانی تعریف شده پاکیزه شده اند.
برنامه ها آنچه را که باید پاکیزه شود، مسوولیت، روش پاکیزه سازی (برای مثال روش CIP یا روش COP)، استفاده از ابزارهای اختصاص یافته برای پاکیزه سازی، الزامات جداکردن یا تفکیک قطعات و روش های تصدیق اثربخشی پاکیزه سازی را باید مشخص کنند.
یادداشت مولف: برای پاکیزه سازی تجهیزات لازم است برنامه ای مشخص تدوین شود. درتدوین برنامه ها می توانید از قاعده کلی 5W1H استفاده کرد.
این قاعده در برگیرنده پاسخ به پرسش های? Why? Who? Where? When? What و How (چه چیزی؟،چه وقت؟کجا؟،چه کسی؟،چرا؟ و چه طور؟)،است.
5-6 نگهداری و تعمیرات پیشگیرانه و اصلاحی:
یک برنامه تعمیرات و نگهداری پیشگیرانه باید در محل وجود داشته باشد.برنامه نگهداری و تعمیرات باید شامل تجهیزات استفاده شده برای پایش و یا کنترل خطرات ایمنی مواد غذایی باشد.
مثال این چنین تجهیزاتی شامل: غربال ها و فیلترها (شامل فیلترهوا)، آهن رباها، شناسرگرهای فلزات و شناساگرهای با فن آوری کاربرد اشعه X برای شناسایی اجسام خارجی در محصول است.
نگهداری و تعمیرات اصلاحی باید به روشی انجام شود که خطر آلودگی برای محصولات مجاور خط تولید یا تجهیزات در حال فراوری مواد غذایی را نداشته باشد.
درخواست های تعمیرات تجهیزات که بر ایمنی محصول تاثیر گذار هستند باید در اولویت قرار گیرند.
تعمیرات موقتی نباید ایمنی محصول را در معرض خطر قرار دهد. درخواست جایگزینی توسط تعمیرات دائمی باید در برنامه نگهداری و تعمیرات گنجانده شود.
در جایی که خطر تماس مستقیم یا غیر مستقیم با موادغذایی وجود دارد باید روانسازها و مایعات انتقال دما،مناسب مواد غذایی باشد.
روش اجرایی برای برگشت تجهیزات تعمیر شده به تولید باید شامل پاکیزه سازی،بهسازی و بازرسی قبل از استفاده دوباره باشد.
الزامات مربوط به برنامه های پیش نیازی باید در محل تعمیرات تجهیزات و محل هایی از فرایند که فعالیت های تعمیراتی انجام می شود، باید اجرا شود.
به طور مثال در زمان تعمیرات یا اجرای برنامه¬های نگهداری تجهیزات در محل تولید باید از جداکننده-های فیزیکی مانند پاراوان یا پوشش های مناسب برای جداسازی فضای کار تعمیراتی از محل سایر تجهیزات فراوری محصولات غذایی ،استفاده کرد.در مورد خطرات مربوط به عملیات نگهداری و تعمیرات باید به کارکنان این بخش آموزش لازم داده شود.
یادداشت مولف: چند نکته مهم در مورد مدیریت نگهداری و تعمیرات تجهیزات،که توصیه می شود،در کنار سایر الزامات برنامه های پیش نیازی مورد توجه قرار بگیرند:
تجهیزات باید حداقل 50 سانتی متر از دیوارو کف کارخانه فاصله داشته باشند.
طراحی کارخانه و چیدمان ماشین آلات برای جلوگیری از تراکم و حوادث اتفاقی باید مناسب باشد.
در اطراف ماشین آلات و تجهیزات باید امکان تردد افراد برای هدف های شستشو و نظافت و بازرسی فراهم شده باشد.
کارکنان بخش فنی برای نگهداری و تعمیرات تجهیزات در صورت ورود به سالن تولید باید برنامه ی بهداشت فردی کارخانه را رعایت کنند.
موتورهای همزن، اهرم ها و سینی های روغن باید عاری از غبار و دیگر آلاینده ها نگهداری شوند.
موتورهای همزن باید مجهز به سینی های جمع آوری روغن باشند تا از آلوده شدن دستگاه و مواد غذایی در حال اختلاط ممانعت شود.
تسمه نقاله هایی که در تماس مستقیم با مواد غذایی هستند باید از مواد بهداشتی ساخته شده و سالم نگهداری شوند بدنه و قاب تسمه ها نباید از چوب ساخته شود.تسمه نیز برای سهولت نظافت باید به راحتی باز و بسته شود.
در صورت تماس اجتناب ناپذیر مواد روان کننده ی تجهیزات و نقاله ها با مواد غذایی باید آنها را از نوع سازگار با مواد غذایی انتخاب کرد.
فهرست موجودی کلیه ی ابزار و ادوات مصرفی برای تعمیر و نگهداری تجهیزات باید موجود باشد . کلیه کارکنان در هنگام کار با تجهیزات و یا تعمیر و نگهداری آنها باید موارد زیر را مدنظر قرار دهند:
الف- کلیه ی پیچ ها و مهره ها، واشرها و غیره باید بررسی شده و محکم بسته شوند.
ب- کلیه ابزارها باید به دقت جمع اوری شده و قطعات یدکی و اتصالات از روی زمین برداشته شوند.
پ- قبل از شروع تولید ، کلیه ی تجهیزات و محوطه ی اطرا ف آن باید تمیز و گندزدایی شود.
ت- متصدی دستگاه باید از وضعیت دستگاه و جاگذاری حفاظ های دستگاه اطمینان حاصل کند.
برای اطمینان از کنترل روزانه و عملکرد صحیح دستگاه ها کلیه تجهیزات فرآوری را باید فهرست و با توجه به خط تولید شماره گذاری کرد.
.
.
برای اطلاع از شرایط مستند سازی و مشاوره، فرم پیش مشاوره برنامه های پیش نیازی را تکمیل نمایید. مشاوران شرکت ثریا با شما تماس خواهند گرفت.
